Silnik bazy danych – co to tak właściwie jest?

Każdy program pracujący na danych, oprócz bardziej lub mniej pięknej szaty graficznej, posiada również odpowiednie funkcjonalności – modyfikacje danych, dodawanie, usuwanie, transfer. Są to podstawowe działania ujęte w bardzo ogólny sposób, które w zależności od danego programu są rozwinięte oraz dostosowane do potrzeb użytkownika. Niewiele osób wie co tak naprawdę dzieje się z tymi danymi zamieszczonymi niby w programie.

Pierwsze pytanie nasuwa się samo – Gdzie tak właściwie są składowane dane?

Osoby, które zasugerowałyby, że w programie, niestety są w błędzie. Program wyświetla dane i pozwala je przekształcać, jednak nie składuje ich. Dane są składowane zwykle w odpowiednich plikach, a te w pogrupowanych osobnych katalogach/folderach, gdzie oprócz modyfikowanych informacji pojawiają się również elementy potrzebne do odczytania owej bazy w programie. Elementy są charakterystyczne zwykle dla programu/środowiska w którym odtwarzana jest baza.

Kolejne pytanie „Jak to jest zrobione?” może być trudne do wytłumaczenia, ponieważ dane wprowadzają użytkownicy programów na bieżąco. Natomiast tworzenie samych programów to szereg prac informatyczno-programistycznych mających na celu stworzenie pewnych ścieżek, którymi dane mają podążać i zostać przekształcane w zależności jak chce tego użytkownik. Innymi słowy budowanie programu to tworzenie skomplikowanych algorytmów, składających się w logiczną całość.

Na ten moment wyjaśnione zostały dwie kwestie: gdzie są dane i czym tak właściwie jest program. Jednak to co jest najbardziej niezrozumiałe często przez użytkowników to: co to jest ten silnik bazy danych?

Aby lepiej zrozumieć po co on jest, do czego służy i czemu nazywamy go silnikiem (dokładnie tak jak w samochodzie), postarajmy się zwizualizować sobie poszczególne rzeczy przyrównując do siebie:

• Dane/warstwę dostępu do bazy danych = benzyna
• Program/warstwa aplikacyjna = kierownica, skrzynia zmiany biegów, komputer pokładowy, pedał gazu, hamulca, sprzęgło, koła etc.
• Silnik bazy danych/warstwa logiki biznesowej = silnik samochodu

Silnik bazy danych ma za zadanie wyciągać odpowiednie dane zaciągać je do programu pod odpowiednio wybrany algorytm zapisany w formie programu, następnie zmodyfikowany element umieścić w odpowiednim katalogu. A zatem jeśli silnik nie jest sprawny to samochód nie pojedzie, nie skręci, nie zahamuje – nie można zrobić kompletnie nic. Kiedy nie ma benzyny to nie będzie możliwości odpalenia silnika na tyle żeby gdziekolwiek pojechać, co najwyżej posłuchać radia i włączyć wycieraczki. W sytuacji gdy jest sam silnik i benzyna to możemy się ruszyć oczywiście, z tym że noszenie silnika i kanistra z benzyną jest dość niewygodne i nieporęczne. Przybliżając sytuacje do codziennych zdarzeń to można to porównać do posiadania informacji w tabeli programu Excel (baza danych w pliku XLS lub obecnie XLSX) – na piechotę wszystko powolutku da się dokonać odpowiednich operacji, ale trwa to niemiłosiernie długo i trzeba poświęcić dużo uwagi, aby się nie pomylić podczas modyfikowania danych.

Rozumiejąc teraz problematykę i złożoność tych trzech ważnych składowych wiemy, że silnik, inaczej nazywany z angielskiego „engine” lub „back end”, pomimo tego, że go nie widać to stanowi główny element całej konstrukcji. Do „komunikacji” między silnikiem, programem a danymi służy odpowiedni język – SQL. Język zapytań SQL został opracowany na potrzeby poprawnego komunikowania się programu z silnikiem, który jest odpowiedzialny za tłumaczenie danego języka i wykonywanie poleceń zapisanych w programie – czy ma je wyciągnąć, wyświetlić, zaszyfrować, przekonwertować etc. Program oraz silnik doskonale rozumieją się w tym języku i o ile program jest odpowiednio napisany, a system zarządzania bazą danych poprawnie wykonuje polecenia o tyle efektywnie będzie funkcjonować cały proces, a mianowicie nasza praca.

Najbardziej znane oraz powszechnie wykorzystywane silniki bazy danych to Microsoft SQL, ORACLE czy darmowy MySQL.

Nasza firma do każdego oferowanego programu dołącza taki system zarządzania bazą danych. Dla poszczególnych programów odpowiednio wykorzystywane są:

• enova365 – MS SQL
• Sage Symfonia 2.0 – Actian PSQL
• Sage Symfonia ERP – MS SQL (pełna wersja)

Teraz już wszystko wiadomo! W bardzo ogólny sposób od kuchni przedstawiona została problematyka silnika bazy danych. Każdy nasz informatyk – programista, konsultant – wdrożeniowiec wie jak się obchodzić z tego typu „sprzętami”. Jak już wcześniej zostało wspomniane aby w pełni świadomie i konsekwentnie wpływać na bazę danych za pomocą silnika bazy danych i programu należy poznać ich język – SQL. Rozwinięcie skrótu oraz ciekawe proste komendy zostaną przedstawione za niedługo w kolejnym artykule zgłębiającym wiedzę na temat naszych programów : )